Dzieciństwo i młodość
Karol Józef Wojtyła urodził się 18 maja 1920 roku w Wadowicach jako drugi syn Karola Wojtyły seniora i Emilii z Kaczorowskich. Jego brat, Edmund, miał wówczas 14 lat. Rodzice Karola Wojtyły wiedli skromne życie. Ojciec, porucznik, był urzędnikiem administracji wojskowej. Matka, kobieta o słabym zdrowiu, wzięła na siebie prowadzenie domu; dorabiała także jako szwaczka. W domu Wojtyłów panowała religijna atmosfera, a oni sami cieszyli się szacunkiem wśród mieszkańców Wadowic.
13 kwietnia 1929 roku dziewięcioletniego Karola, który był wówczas uczniem szkoły podstawowej, spotkała pierwsza osobista tragedia. W wieku czterdziestu pięciu lat zmarła jego matka. Był to wstrząs dla całej rodziny. Od tej chwili to ojciec zajął się wychowaniem Karola. We wrześniu 1930 roku Lolek – bo tak wołano na niego w domu – rozpoczął naukę w I Państwowym Gimnazjum Męskim im. Marcina Wadowity w Wadowicach. Nie miał problemów z nauką i już wtedy wyróżniał się wśród rówieśników szczególną pobożnością. W latach gimnazjalnych objawił się także talent pisarski i aktorski Karola. Młodych gimnazjalistów pasjonował także sport, szczególnie piłka nożna.
Zaledwie trzy lata po śmierci matki, 5 grudnia 1932 roku, Karola dotknęła kolejna tragedia – w wieku 26 lat zmarł jego brat, Edmund, który był lekarzem. Od chorej pacjentki zaraził się panującą wówczas w szpitalu w Bielsku-Białej szkarlatyną.
14 maja 1938 roku Karol Wojtyła wzorowo zdał egzamin dojrzałości. Wkrótce rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wraz z ojcem przeprowadził się wówczas do Krakowa.Zamieszkali przy ulicy Tynieckiej 10, w dwóch pokoikach w suterenie, która należała do rodziny matki Karola. Od początku pobytu w Krakowie Wojtyłę pochłonęło życie intelektualne i artystyczne
Nadszedł 1 września 1939 roku. Szansę na kontynuację studiów przekreśliła przeprowadzona przez Niemców Sonderaktion Krakau – akcja pacyfikacyjna, skierowana przeciwko środowisku polskich uczonych, przeprowadzona 6 listopada 1939 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim. W jej wyniku zamknięto Uniwersytet, a profesorów wywieziono do obozu Sachsenhausen. Równocześnie pogarszała się sytuacja materialna Karola i jego ojca. Karol musiał szukać pracy. Znalazł ją w Zakładach Chemicznych „Solvay” w Borku Fałęckim.
Na początku 1941 roku ojciec Wojtyły zachorował. Gdy 18 lutego Karol, który się nim opiekował, wrócił do domu z obiadem, zastał swego ojca martwego. Tę śmierć odczuł bardzo boleśnie. Karola Wojtyłę seniora pochowano na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. A młody Karol zamieszkał u państwa Kydryńskich, którzy ofiarowali mu swoją pomoc i wsparcie. W przezwyciężeniu smutku po stracie ojca Karolowi pomógł także Mieczysław Kotlarczyk, wraz z żoną zamieszkał w mieszkaniu przy Tynieckiej. Pełen nowych pomysłów założył teatr, do którego przylgnęła później nazwa Teatr Rapsodyczny. Repertuar teatru obejmował m.in. Quo vadis, Króla-Ducha, Beniowskiego i Pana Tadeusza. Z teatrem od początku istnienia związał się (wraz z innymi studentami polonistyki UJ) także Karol Wojtyła, a o jego aktorskim talencie przekonany był sam Juliusz Osterwa. Ku zaskoczeniu Mieczysława Kotlarczyka, w1942 roku Wojtyła podjął decyzję o wstąpieniu do tajnego seminarium duchownego.
Życie kapłańskie
18 stycznia 1945 roku do Krakowa wkroczyły wojska sowieckie. Wojna miała się ku końcowi. W sierpniu 1946 roku Wojtyła ukończył celująco czteroletnie studia teologiczne. 1 listopada z rąk kardynała Sapiehy otrzymał święcenia kapłańskie, a następnie odprawił swoją pierwszą mszę świętą w krypcie św. Leonarda. 15 listopada udał się wraz z księdzem Stanisławem Starowieyskim do Rzymu, aby podjąć studia na Papieskim Uniwersytecie Dominikańskim – Angelicum. W Rzymie miał okazję uczestniczyć we mszy celebrowanej przez Ojca Pio. Według relacji niektórych osób, Ojciec Pio przepowiedział Karolowi Wojtyle, iż obejmie on Tron Piotrowy.
Po powrocie do kraju Wojtyła został skierowany do Niegowici, gdzie miał prowadzić pracę duszpasterską. Uzyskał wówczas najpierw tytuł magistra teologii, a miesiąc później obronił poszerzoną wersję swojej rozprawy doktorskiej. Po 13 miesiącach kardynał Sapieha przeniósł wikarego do parafii św. Floriana w Krakowie. Wojtyła cieszył się sympatią wiernych, w szczególny zaś sposób sympatią młodzieży. Spotykał się z nimi nie tylko podczas mszy świętej. Organizował spotkania, wycieczki, wspólne wyjścia do teatru i filharmonii. Zainicjował przy kościele próby chorału gregoriańskiego. Na przeprowadzane przez niego rekolekcje przychodziły setki osób. W 1950 roku Wojtyła zaczął publikować na łamach „Tygodnika Powszechnego”. Pierwszy utwór, poemat Pieśń o blasku wody, został opublikowany pod pseudonimem Andrzej Jawień, który został zaczerpnięty z Powrotu do życia Jana Parandowskiego.
12 grudnia 1953 roku praca habilitacyjna Wojtyły, zatytułowana Ocena możliwości oparcia etyki chrześcijańskiej na założeniach systemu Maxa Schelera, została jednogłośnie przyjęta przez radę ówczesnego Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Karol Wojtyła rozpoczął pracę w Metropolitalnym Seminarium Duchownym w Krakowie oraz na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wkrótce zaczął również wykładać na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, by po dwóch latach objąć Katedrę Etyki. Na jego wykłady przychodziło tylu studentów, że niektórzy musieli siadać na podłodze. W tym czasie również „Wujek” – bo takim mianem określali go zaprzyjaźnieni studenci – z radością spotykał się z młodymi i poza uniwersytetem. Chodził z nimi na wędrówki, szczególnie chętnie w góry. Owocem lat pracy na KUL-u były także liczne artykuły Wojtyły, publikowane m.in. w czasopiśmie „Znak” oraz w „Tygodniku Powszechnym”.
W lipcu 1958 r nadeszła z Rzymu decyzja Piusa XII dotycząca powołania Wojtyły na stanowisko biskupa pomocniczego archidiecezji krakowskiej i powierzenia mu tytularnej stolicy biskupiej Ombii. Mając 38 lat, Karol Wojtyła został najmłodszym polskim biskupem. 28 lipca 1958 roku, przed głównym ołtarzem katedry wawelskiej dokonała się jego konsekracja biskupia. Nowy krakowski biskup przyjął za dewizę słowa: Totus Tuus (Cały Twój), zaczerpnięte z pism Louisa Marie Grignon de Montforta, które oznaczały całkowite oddanie się w opiekę Maryi. Pozostały one także dewizą papieża Jana Pawła II.
Niezwykle ważnym punktem na drodze biskupa Karola Wojtyły do objęcia papieskiego steru był Sobór Watykański II, który został otwarty 11 października 1962 roku. Biskup Wojtyła odznaczał się wyjątkową aktywnością w pracach soborowych. Znając doskonale łacinę, wielokrotnie zabierał głos i pisał opracowania. Poruszał m.in. kwestie mediów oraz liturgii. Był zwolennikiem wprowadzenia języka narodowego do liturgii, a także zaadaptowania liturgii katolickiej do tradycji Kościołów nieeuropejskich.
30 grudnia tego roku papież Paweł VI poinformował go telefonicznie o nominacji na stanowisko arcybiskupa metropolity krakowskiego.
Kolejnym wyróżnieniem dla Wojtyły była nominacja na kardynała, ogłoszona w maju 1967 roku, której dokonał papież Paweł VI.
Papież Jan Paweł II
16 października 1978 Karola Wojtyłę wybrano na papieża. Popularność Jana Pawła II wzrastała z dnia na dzień. O audiencję w Watykanie zabiegały najważniejsze osobistości. Papież miał jednak wrogów, co doprowadziło do tragicznych wydarzeń. 13 maja 1981 roku – w rocznicę objawień fatimskich – na placu św. Piotra Mehmet Ali Agca strzelił do papieża z odległości trzech i pół metra. Szybki transport do Polikliniki im.
Agostino Gemellego i natychmiastowa operacja uratowały życie Ojcu Świętemu.
Pontyfikat Jana Pawła II to liczne wyjazdy. W czasach, kiedy zasiadał na Stolicy Piotrowej, udał się na 104 pielgrzymki, odwiedzając wszystkie zamieszkiwane kontynenty. Na spotkania z Papieżem przychodziły rzesze wyznawców różnych religii, mimo że jego nauczanie nie było proste.
Niestrudzenie walczył o godność człowieka, niezmiennie sprzeciwiał się aborcji i eutanazji, ostrzegał przed „cywilizacją śmierci”, stawiał wysokie wymagania wiernym, ale również i sobie. Uczył, iż zło należy zwyciężać dobrem. Walcząc z laicyzacją, dostrzegał wartości płynące z różnic kulturowych pomiędzy narodami. Jako następca św. Piotra wprowadził Kościół na nowe tory. Podejmował wszelkie inicjatywy, które mogłyby pogłębić zrozumienie między podzielonymi chrześcijanami. Był również Papieżem ludzi młodych. Mimo wielu obowiązków znajdował czas, by brać udział w Światowych Dniach Młodzieży. Zawsze witał młodych z nieukrywaną serdecznością, w młodzieży widział budowniczych nowego świata, który opierałby się na miłości i prawdzie.
Twórczo kontynuował dzieło Soboru Watykańskiego II. Bronił tradycji Kościoła w zakresie celibatu i uczestnictwa kobiet w Kościele, co doprowadziło do tego, że spotkał się z zarzutami o konserwatyzm. Zreformował prawo kanoniczne, dokonał reorganizacji Kurii Rzymskiej, wyniósł na ołtarze wielu świętych i błogosławionych. Swoje nauczanie zawarł w 14 opublikowanych encyklikach (m.in.: Redemptor hominis, Dives in misericordia, Laborem exercens, Centesimus annus, Solicitudo rei socialis), w adhortacjach i konstytucjach apostolskich.
31 marca 2005 roku stan zdrowia Jana Pawła II znacznie się pogorszył. Media przekazywały codziennie informacje od lekarzy, którzy opiekowali się Papieżem w jego apartamencie, w Watykanie. Gdy 2 kwietnia o godzinie 21.37 Renato Buzzonetti, osobisty lekarz papieski stwierdził śmierć Jana Pawła II, cały świat pogrążył się w żałobie. Pogrzeb Papieża odbył się 8 kwietnia. W uroczystościach pogrzebowych na placu św. Piotra uczestniczyło 300 tysięcy wiernych. Dwa miliardy osób oglądało transmisję z ich przebiegu w telewizji. Trumna z ciałem Papieża została pochowana w podziemiach bazyliki św. Piotra.
13 maja 2005 papież Benedykt XVI zezwolił na natychmiastowe rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego Jana Pawła II, udzielając dyspensy od pięcioletniego okresu oczekiwania od śmierci kandydata, jaki jest wymagany przez prawo kanoniczne.
1 maja 2011, w Święto Miłosierdzia Bożego, nastąpiła beatyfikacja Jana Pawła II podczas uroczystej mszy świętej na placu św. Piotra w Rzymie.
Papież Franciszek wyznaczył dzień 27 kwietnia 2014 (Niedziela Miłosierdzia Bożego) na kanonizację dwóch papieży: Jana Pawła II i Jana XXIII. W Niedzielę Miłosierdzia Bożego papież Franciszek przy koncelebrze emerytowanego papieża Benedykta XVI odprawił na placu św. Piotra mszę świętą kanonizacyjną obu papieży. Podczas tej uroczystości papież Franciszek ogłosił św. Jana Pawła II patronem rodzin.
Ciekawostki
Pontyfikat Jana Pawła II w liczbach
5 godzin trwała najkrótsza pielgrzymka (do San Marino)
8 języków znał biegle Jan Paweł II
14 encyklik ogłosił Ojciec Święty
132 kraje odwiedził papież
232 kardynałów mianował Jan Paweł II
1802 osoby (478 świętych i 1324 błogosławionych) wyniósł papież na ołtarze
1 650 900 km (to tyle, ile trzy razy z Ziemi na Księżyc) przemierzył papież podczas wszystkich podróży zagranicznych
5 mln osób uczestniczyło w spotkaniu z papieżem w Manili na Filipinach – było to największe zgromadzenie na świecie
20 mln egzemplarzy książki „Przekroczyć próg nadziei” sprzedano
Podróże apostolskie do Polski:
I pielgrzymka(2—10 czerwca 1979)
II pielgrzymka (16—23 czerwca 1983)
III pielgrzymka (8—14 czerwca 1987)
IV pielgrzymka (1—9 czerwca, 13—20
sierpnia 1991)
V pielgrzymka (22 maja ł995)
VI pielgrzymka (31 maja—30 czerwca
1997)
VII pielgrzymka (5—17 czerwca 1999)
VIII pielgrzymka (16—19 sierpnia 2002)
Jan Paweł II uznawany był za najlepiej ubierającego się papieża w dziejach historii Kościoła.
Papież bardzo lubił podróżować samolotami, zawsze zajmował miejsce przy oknie, nad którym wisiał krzyż, do czasu dobrego stanu zdrowia każdą pielgrzymkę zaczynał od ucałowania ziemi, do której podróżował. Nie miał jednak swojego samolotu. Latał maszynami firmy Alitalia, wracał zaś maszynami państwa, do którego podróżował. Zawsze miał ze sobą pojemnik ze swoją własną krwią, miał bowiem bardzo rzadką grupę. Lekarze obawiali się również zagranicznych banków krwi w razie jakiegokolwiek wypadku.
Jan Paweł II nie był wybredny, do Jego ulubionych potraw zaliczały się przede wszystkim polskie specjały, lubił jajecznicę, ziemniaki ze zsiadłym mlekiem, zupę jarzynową, karpia po żydowsku, cielęcinę. Ogólnie przyzwyczajony był do skromnego jedzenia, dlatego kucharzy watykańskich bardzo zdziwiło Jego zadowolenie z choćby najprostszych potraw. Ojciec Święty przepadał za słodyczami, w szczególności za szarlotką, sernikiem i sławnymi kremówkami.
Do wszystkich potraw Papież pił białe, ale nietypowo rozcieńczone wino. Wlewał bowiem wino do kieliszka z wodą.
Największą sportową miłością Papieża było niezaprzeczalnie narciarstwo. W czasach swego pontyfikatu wyprawiał się na narty m. in. z ówczesnym prezydentem Włoch. Przez Francuzów nazywany był Jean- Paul- ski. Oprócz tego Ojciec Św. był także zapalonym kibicem piłkarskim. Gościł u siebie m. in. brazylijską gwiazdę piłki nożnej- Ronalda. Za swój wkład w życie sportu Papież dostał złoty medal Orderu Olimpijskiego (jako pierwszy papież w historii).
Jan Paweł II był pierwszym papieżem, który zrezygnował z przywileju bycia noszonym na lektyce. Polak postanowił jak najwięcej chodzić pieszo, często nawet wymykał się z pokoju, aby w spokoju poobserwować naturę.
Najbliższą osobą, która pomagała Papieżowi był biskup Dziwisz.